dinsdag, november 28, 2006

Da zvidanja

Pironik sleepte me weer even mee naar de Wit-Russische toiletten. Deze bevinden zich - behalve voor altijd in mijn geheugen - eigenlijk in Belarus, maar dat had u al vermoed waarschijnlijk. Degene die ik bezocht staan in Bichov ; een onooglijk provinciestadje langs de prachtige rivier de Dnjepr.
Dat deze reis de meest ingrijpende van mijn leven was, is niet louter en alleen aan die toiletten te danken, ik draai mijn hand (of zou het geplaster zijn hier een ander lichaamsdeel te vermelden?) niet om voor "alternatieve" wc's.
Het was de hele onderneming - Maxentia bezoekt Belarus - van begin tot eind die mij met een enorme cultuurkater achterliet.
De ellendig lange busreis van Brussel naar Minsk, compleet met ronde baboesjka's, sleurend met volgestouwde zakken en ruziënd met de chauffeur of ze nu wel of niet (wél natuurlijk!) zo veel bagage bij zich mochten hebben.
Het urenlange wachten aan de grens, de nors kijkende beambten die àlle documenten kwamen controleren op de bus - wij mochten er al die tijd niet af - en elk gezicht spiedend met de foto op het paspoort vergeleken.
Het gehuil van wilde honden, toen we 's avonds laat langs de kant van de weg stopten en de bestuurder ons bezwoer niet té ver het bos in te gaan voor een plasje. Het bos op zich : tientallen kilometers lang, autoweg onverlicht, de donkerste donkerte die ik ooit zag.
De wilde honden : toen de chauffeur erover sprak stelde ik me een meute wolfachtigen voor, maar toen ik ze zag opduiken aan de rand van het bos bleek het het meest fantastische en onwerkelijke samenraapsel : kleine witte harige keffers, grote zwarte goedzakken, vervaarlijk uitziende herders, collies, teckels. In totaal een stuk of dertig, geen enkele gelijk. Hallucinant.
De auto's langs de weg, achtergelaten wegens pech of benzine op (wat ook pech is natuurlijk, bij nader inzien). Wij zouden de vehikels die daar reden en stonden wrakken noemen. Net als de bussen die in het dorp toerden trouwens. Model jaren 50, verschillende ruiten gesneuveld, mousse puilend uit de bordeaux bekleding, afgebladderde verf, propvol.
Iedereen reed slalommend door de brede "straat". En dat was niet aan de vodka te wijten die in Belarus rijkelijk vloeit. Het was gewoon de manier om de talloze putten en bulten in het wegdek te ontwijken.
Het dorp dat ik bezocht (het noemde zich met typisch Russische grandeur "stad") was vroeger een bloeiende gemeenschap, het Russische leger had er een enorme kazerne annex vliegveld wegens dicht bij de grens met Oekraïne. Ze hadden eigen huizen voor de militairen, winkels, restaurants, café's. Er was door de nabijheid van de soms eens buiten haar oevers tredende Dnjepr zeer vruchtbare grond. Uitgestrekte maïs- en graanvelden zo ver het oog reikte, de uitlopers van de befaamde graanschuur van Europa, en vlak daarbij grote conservenfabrieken met eigen crèches voor de kinderen van de arbeiders. Al die dingen leeg, dood en verlaten nu.
Na de ramp in Tsjernobyl trok het Russische leger er zijn 3.000 militairen met hun vrouwen en kinderen weg, alhoewel de regering bleef zweren dat er daar, zó ver van de grens, geen gevaar voor straling was.
Het jaar nadien werd er niks meer geplant, het werd zelfs verboden vee te houden, groenten te kweken of vis te vangen in de rivier.
Tegen de tijd dat ik er kwam groeide het gras kniehoog in de scheuren van de landingsbaan, waren de ruiten in alle barakken kapotgesmeten en stonden daartussen de achtergelaten voertuigen en vliegtuigen, gedeeltelijk ontmanteld, te roesten. Een desolaat beeld, deed me denken aan zo'n ghosttown uit een wildwestfilm.
De putten in de straten waren voor de bewoners het zoveelste bewijs dat zij en hun hele streek voor de regering na de kernramp wasted goods waren. Er kwamen geen subsidies meer, geen openbare werken, geen aanbestedingen. Opgegeven.
En toch...
Als ik Martin op televisie zie op zijn bezoek aan Siberië, dan herken ik zo goed die blijheid met nieuwe contacten, dat tevreden zijn met wat er is, die inventiviteit, en die trots.
Ik wil zó graag ook nog eens terug en iedereen gedag zeggen.

9 opmerkingen:

Anoniem zei

Hopelijk kan je je droom nog eens waarmaken!

Julia zei

Prachtig geschreven! Je neemt me qua sfeer helemaal mee. Ik ben ooit 28 jaar geleden in Roemenie geweest. Was ook een heel apart sfeertje toen. Compleet met geheim agenten e.d.

Anoniem zei

Een heel wonderlijke ervaring moet dat zijn geweest! Kan me voorstellen dat je er nog vaak aan terugdenkt.

Anoniem zei

reclame.
mooi. ik zit ook weer even op de bus tussen de baboesjka's met hun stinkende salamiworsten, eindeloze bossen, en hier en daar een arm dorpje passeren, baboesjka's die op een krukje zitten langs de weg om bessen, soep en confituur te verkopen...

Anoniem zei

maxentia, jij schrijft altijd zo mooi....ik begrijp je heel goed, zo vele indrukken...dat is precies dat reizgevoel...altijd bijzonder

Anoniem zei

man, wat hou ik van kak-zieleroerselen :)

Unknown zei

En dan maar beweren dat daar niets aan de hand is.

Anoniem zei

Check ook eens http://www.kiddofspeed.com/ voor foto's van de omgeving rond Tsjernobyl door een onafhankelijke reporter (een medamke met een moto).

Moskou is trouwens 3,5 uur vliegen. Een ticket kost 350 euro ongeveer. Waarschijnlijk is de trip naar Belarus indrukwekkender, maar Moskou is haalbaarder...

Anoniem zei
Deze reactie is verwijderd door een blogbeheerder.